De Quervain Tenosinoviti
Günlük yaşamda sıkça kullandığımız ellerimiz ve bileklerimiz, zaman zaman bizi rahatsız eden ağrılarla karşımıza çıkabilir. Bu ağrıların en yaygın nedenlerinden biri de özellikle başparmak bölgesinde hissedilen De Quervain Tenosinoviti‘dir. Peki, bu rahatsızlık tam olarak nedir, neden ortaya çıkar ve en önemlisi nasıl tedavi edilir? Bu kapsamlı rehberimizde, De Quervain Tenosinoviti hakkında bilmeniz gereken her şeyi detaylıca bulacaksınız.
De Quervain Tenosinoviti Nedir?
De Quervain Tenosinoviti, başparmağınızı hareket ettiren iki önemli tendonun (abductor pollicis longus ve extensor pollicis brevis) bileğinizin başparmak tarafında, dar bir tünel içerisinde sıkışması ve iltihaplanması sonucu oluşan bir durumdur. Bu tendonlar, el bileğinizin başparmak tarafındaki kemikli bir çıkıntının altından geçerler. Bu tüneldeki sürtünme veya kalınlaşma, tendonların rahatça kaymasını engeller ve ağrıya, hassasiyete ve hareket kısıtlılığına yol açar. Tıp literatüründe “tendon kılıfı iltihabı” olarak da bilinen bu durum, özellikle belirli hareketlerin tekrarlı olarak yapılmasıyla tetiklenir.
De Quervain Tenosinoviti Belirtileri Nelerdir?
De Quervain Tenosinoviti’nin belirtileri genellikle yavaş yavaş başlar ve zamanla şiddetlenebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Başparmak Tabanında ve Bilekte Ağrı: Ağrı, başparmağınızın tabanından başlayıp bileğinize doğru yayılır. Özellikle başparmağınızı kullanırken (bir şeyleri kavrama, sıkma, çevirme) veya bileğinizi hareket ettirirken artar.
- Hassasiyet ve Şişlik: Etkilenen bölgede dokunmaya karşı aşırı hassasiyet ve hafif şişlik gözlemlenebilir.
- Hareket Kısıtlılığı: Başparmağınızı hareket ettirmekte zorlanma, kilitlenme hissi veya belirli hareketleri yaparken kısıtlama yaşanabilir.
- Krepitasyon (Çıtırtı Sesi): Nadiren de olsa, tendonların hareket ettirilmesi sırasında çıtırtı veya sürtünme sesi duyulabilir.
Bu belirtiler, günlük aktivitelerinizi kısıtlayarak yaşam kalitenizi olumsuz etkileyebilir.
De Quervain Tenosinoviti Neden Olur? Risk Faktörleri Kimlerdir?
De Quervain Tenosinoviti’nin ana nedeni, başparmak ve bileğin aşırı veya tekrarlayıcı kullanımıdır. Tendon kılıflarında meydana gelen iltihaplanma ve kalınlaşma, tendonların bu dar tünel içinde rahatça kaymasını engeller. İşte bu duruma yol açan yaygın nedenler ve risk faktörleri:
- Tekrarlayıcı Hareketler: Klavye ve mouse kullanımı, dikiş dikme, örgü örme, bahçe işleri, golf, tenis gibi el ve bileğin sürekli aynı hareketleri yaptığı aktiviteler.
- Yeni Anneler (Anne Bileği): Bebekleri kucağa alırken, beslerken veya taşırken başparmağa binen sürekli ve tekrarlayıcı yük, yeni doğum yapmış kadınlarda bu duruma sıkça rastlanmasına neden olur. Bu duruma halk arasında “anne bileği” de denir.
- Mesleki Risk Faktörleri: Sekreterler, öğretmenler, kuaförler, montaj hattı çalışanları ve sporcular gibi ellerini yoğun kullanan meslek grupları.
- Travma: Bileğe alınan doğrudan bir darbe veya zorlanma tendon kılıflarında iltihaplanmaya yol açabilir.
- Romatizmal Hastalıklar: Romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları olan kişilerde De Quervain Tenosinoviti riski daha yüksektir.
- Cinsiyet ve Yaş: Genellikle 30-50 yaş arası kadınlarda daha sık görülür.
De Quervain Tenosinoviti Tedavisi: Ağrıdan Kurtulmanın Yolları
De Quervain Tenosinoviti tedavisinde amaç, iltihabı azaltmak, ağrıyı gidermek ve tendonların normal fonksiyonunu geri kazandırmaktır. Tedavi yöntemleri, hastalığın şiddetine ve süresine göre değişiklik gösterebilir. Erken tanı ve tedavi, genellikle ameliyatsız yöntemlerle başarılı sonuçlar elde edilmesini sağlar.
- Konservatif (Ameliyatsız) Tedavi Yöntemleri
- İstirahat ve Aktivite Modifikasyonu: Ağrılı hareketlerden kaçınmak ve el bileğini zorlayan aktiviteleri kısıtlamak iyileşmenin temelini oluşturur. Günlük alışkanlıklarınızda değişiklikler yapmak önemlidir.
- Bilek Ateli (Splint) Kullanımı: Başparmak ve bileği belirli bir pozisyonda sabitleyen özel ateller, tendonların dinlenmesini ve iyileşmesini sağlar. Genellikle 2-6 hafta arası gece-gündüz veya aktivite sırasında kullanılması önerilir.
- İlaç Tedavisi: Ağrı ve iltihabı azaltmak için doktorunuz tarafından reçete edilen non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) kullanılabilir.
- Enjeksiyon Tedavileri: Hastanın kendi kanından elde edilen iyileştirici hücreler ile Akıllı Plazma/PRP enjeksiyonları, doku onarımı, antienflamatuar etkiler ve hücre yenilenmesi için Eksozom Tedavisi tercih edilebilir. İnatçı vakalarda veya şiddetli ağrılarda, doğrudan etkilenen tendon kılıfına uygulanan kortikosteroid enjeksiyonları, iltihabı hızla azaltarak belirgin bir rahatlama sağlayabilir. Ancak, bu enjeksiyonlar tekrarlanmamalıdır, zira tendon zedelenme riski taşır.
- Fizik Tedavi ve Egzersiz: Bir fizyoterapist eşliğinde yapılan uygulamalar, tendonların rahatlamasına ve gücün geri kazanılmasına yardımcı olur. Bu tedaviler şunları içerebilir:
- Manuel Terapi: Bölgesel masaj ve mobilizasyon teknikleri.
- Soğuk Uygulama: Şişliği ve iltihabı azaltmak için buz paketleri.
- Ultrason Tedavisi: İyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olabilecek derin doku ısıtma.
- Germe ve Güçlendirme Egzersizleri: Tendon esnekliğini artırmak ve el bileği kaslarını güçlendirmek için özel egzersizler.
- Cerrahi Tedavi
Konservatif tedavilere yanıt vermeyen veya semptomları çok şiddetli olan vakalarda cerrahi müdahale düşünülebilir. Cerrahi işlem (De Quervain salınımı), sıkışan tendon kılıfının açılarak tendonlara daha fazla alan sağlanması prensibine dayanır. Bu genellikle lokal anestezi altında yapılan küçük bir işlemdir ve başarılı sonuçlar verir. Ameliyat sonrası dönemde rehabilitasyon ve fizik tedavi önemlidir.
Önleme Yöntemleri ve Günlük Yaşamda Dikkat Edilmesi Gerekenler
De Quervain Tenosinoviti riskini azaltmak için günlük yaşamınızda bazı değişiklikler yapabilirsiniz:
- Ergonomik Düzenlemeler: Çalışma ortamınızı (klavye, mouse pozisyonu) ergonomik hale getirin.
- Doğru Tutuş Teknikleri: Ağır nesneleri kaldırırken veya bebek taşırken bileğinize ve başparmağınıza binen yükü azaltacak doğru tutuş tekniklerini öğrenin.
- Sık Mola Verin: Tekrarlayıcı aktiviteler yaparken düzenli molalar verin ve el bileği germe egzersizleri yapın.
- Telefon Kullanımına Dikkat: Uzun süreli telefon kullanımında başparmağınızın pozisyonuna dikkat edin ve mümkünse diğer parmaklarınızı da kullanmaya özen gösterin.
- Vücut Mekaniği: Genel vücut mekaniğinizi ve duruşunuzu iyileştirmek, bilek üzerindeki stresi azaltabilir.
De Quervain Tenosinoviti, doğru teşhis ve tedavi ile tamamen kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Eğer yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, bir ortopedi uzmanına veya fizik tedavi doktoruna başvurmanız, doğru tanı ve etkili bir tedavi planı için önemlidir. Unutmayın, erken müdahale, daha hızlı ve başarılı bir iyileşme sürecinin anahtarıdır.
